Chiều cao là một trong những yếu tố quan trọng quyết định vóc dáng và sự tự tin của mỗi người. Bên cạnh yếu tố di truyền, chiều cao còn phụ thuộc vào chế độ dinh dưỡng, giấc ngủ, vận động và các yếu tố môi trường. Tuy nhiên, không phải ai cũng nắm rõ thời điểm phát triển chiều cao kết thúc.
Nhiều người lo lắng không biết liệu mình đã ngừng phát triển hay chưa, hoặc vẫn còn cơ hội để cải thiện chiều cao. Điều quan trọng nhất cần hiểu là chiều cao không thể tăng trưởng vô hạn, mà sẽ dừng lại khi sụn tăng trưởng đóng lại. Do đó, việc nhận biết những dấu hiệu ngừng phát triển chiều cao sẽ giúp bạn có sự chuẩn bị tốt hơn để tối ưu hóa tiềm năng phát triển của cơ thể.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ phân tích chi tiết về độ tuổi ngừng phát triển chiều cao, những dấu hiệu cho thấy bạn đã đạt đến chiều cao tối đa, cũng như cách duy trì vóc dáng và cải thiện tư thế sau khi quá trình tăng trưởng kết thúc.
Chiều cao của mỗi người phát triển theo từng giai đoạn, nhưng dậy thì là thời kỳ quyết định phần lớn mức tăng trưởng. Nam và nữ có sự khác biệt đáng kể về độ tuổi cũng như tốc độ phát triển chiều cao.
- Nữ giới thường bắt đầu giai đoạn phát triển mạnh từ 10-16 tuổi, với tốc độ tăng trưởng nhanh nhất ở khoảng 11-13 tuổi. Sau 16 tuổi, tốc độ này chậm lại đáng kể và thường ngừng hẳn vào khoảng 18 tuổi.
- Nam giới có sự phát triển chiều cao kéo dài hơn, bắt đầu từ 12-18 tuổi, với đỉnh tăng trưởng rơi vào 13-15 tuổi. Một số trường hợp có thể tiếp tục tăng chiều cao đến 20-22 tuổi, nhưng tốc độ rất chậm.
Nguyên nhân của sự khác biệt này chủ yếu đến từ hormone giới tính. Ở nữ, hormone estrogen làm xương phát triển nhanh nhưng cũng khiến sụn tăng trưởng đóng sớm. Trong khi đó, ở nam, hormone testosterone giúp duy trì sụn tăng trưởng mở lâu hơn, kéo dài thời gian tăng chiều cao.
Mỗi người có một tốc độ phát triển khác nhau, nhưng về mặt sinh học, chiều cao sẽ đạt đến giới hạn vào một độ tuổi nhất định.
Nữ giới thường đạt đến chiều cao tối đa vào khoảng 16-18 tuổi. Sau giai đoạn này, xương sẽ ngừng dài ra do sự đóng lại của sụn tăng trưởng.
Ở một số trường hợp, nếu duy trì chế độ dinh dưỡng, vận động hợp lý và ngủ đủ giấc, nữ giới có thể tăng thêm 1-2 cm sau 18 tuổi, nhưng tốc độ này rất chậm và không đáng kể.
Nam giới có thời gian phát triển lâu hơn, thường ngừng tăng trưởng vào khoảng 18-20 tuổi. Một số ít trường hợp vẫn có thể tăng thêm 2-3 cm đến 22 tuổi, nhưng tốc độ rất chậm.
Lý do nam giới có thể phát triển chiều cao lâu hơn là do testosterone giúp kéo dài thời gian mở của sụn tăng trưởng. Tuy nhiên, khi sụn đã đóng lại, xương không thể dài thêm dù có áp dụng phương pháp nào đi nữa.
Làm sao để biết mình đã ngừng cao lên? Dưới đây là những dấu hiệu phổ biến nhất giúp bạn xác định liệu cơ thể đã đạt đến chiều cao tối đa hay chưa.
- Chiều cao không thay đổi trong vòng 6 tháng - 1 năm: Nếu trong khoảng thời gian dài bạn đo chiều cao và thấy không có sự thay đổi, có thể quá trình tăng trưởng đã dừng lại.
- Bàn tay, bàn chân không còn lớn hơn: Khi còn trong giai đoạn tăng trưởng, kích thước bàn tay và bàn chân vẫn tiếp tục phát triển. Nếu chúng đã ngừng lớn, khả năng cao chiều cao cũng đã ổn định.
- Cơ thể không còn thay đổi vóc dáng rõ rệt: Trong tuổi dậy thì, xương dài ra nhanh khiến vóc dáng thay đổi. Khi sự thay đổi này dừng lại, có nghĩa là bạn đã đạt đến giới hạn chiều cao.
- Sụn tăng trưởng đóng lại: Đây là dấu hiệu chính xác nhất. Bạn có thể kiểm tra bằng cách chụp X-ray xương. Nếu sụn này đã khép lại, xương sẽ không thể dài thêm.
Sau dậy thì, sự phát triển chiều cao ngừng lại do nhiều yếu tố sinh học quan trọng trong cơ thể.
- Sụn tăng trưởng đóng lại: Sụn tăng trưởng (growth plates) là phần quan trọng giúp xương dài ra. Sau dậy thì, sụn này bị vôi hóa, hợp nhất với xương và không thể tiếp tục phát triển.
- Hormone tăng trưởng suy giảm: Trong tuổi dậy thì, hormone tăng trưởng (GH) có vai trò thúc đẩy sự phát triển của xương. Tuy nhiên, sau dậy thì, lượng hormone này giảm mạnh, làm chậm quá trình phát triển.
- Xương đạt độ trưởng thành hoàn chỉnh: Sau một độ tuổi nhất định, xương chỉ có thể phát triển về độ dày và độ chắc khỏe, chứ không dài thêm.
Nếu bạn vẫn đang trong độ tuổi phát triển, hãy tận dụng những phương pháp dưới đây để tăng chiều cao tối ưu:
- Chế độ dinh dưỡng hợp lý: Cung cấp đủ canxi, vitamin D, protein và khoáng chất giúp xương chắc khỏe.
- Tập thể dục thường xuyên: Bơi lội, bóng rổ, nhảy dây giúp kích thích xương dài ra.
- Ngủ đủ giấc: 22h-6h sáng là thời điểm hormone tăng trưởng hoạt động mạnh nhất.
- Duy trì cân nặng hợp lý: Béo phì gây áp lực lên xương, có thể làm giảm tốc độ phát triển.
- Sử dụng thực phẩm bổ sung: NuBest Tall chứa các dưỡng chất quan trọng giúp hỗ trợ phát triển chiều cao tối đa.
Nếu sụn tăng trưởng đã đóng, việc cao lên tự nhiên là rất khó. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể cải thiện vóc dáng bằng cách:
- Tập yoga, Pilates để kéo giãn cơ thể
- Duy trì tư thế tốt để tránh gù lưng, giúp trông cao hơn
- Luyện tập thể thao để giữ cơ thể săn chắc, cân đối